Είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε τον συγγραφέα κ. Μάνο Κοντολέων και την σύζυγό του Κώστια στην σημερινή μας πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση. Μετά από μια περιεκτική εισαγωγή από την Κατερίνα Βασιλάκη για την Κλυταιμνήστρα στη αρχαία εργογραφία, ο συγγραφέας μάς παρουσίασε τη δική του οπτική – αυτήν που εμπεριέχεται στο βιβλίο του – και μας ανέλυσε τα σημεία της προσωπικότητας (και του μύθου) τα οποία τον απασχόλησαν και θέλησε να δει από μια διαφορετική οπτική γωνία.
Ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον συγγραφέα, και η συνάντηση έκλεισε με τον πλούσιο μπουφέ, ετοιμασμένο με αγάπη από την βιβλιόφιλο Τούλη Rimer, η οποία ήταν η οικοδέσποινα της σημερινής συνάντησης, καθώς και από άλλα μέλη του Λογοτεχνικού μας Κύκλου.
Μάνος Κοντολέων
Γεννήθηκα στην Αθήνα από γονείς που κατάγονταν από τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας.
Σπούδασα Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά ασχολούμαι με τη λογοτεχνία από τα παιδικά μου χρόνια δημοσιεύοντας κείμενά μου στο περιοδικό «Διάπλαση των Παίδων».
Την πρώτη μου εμφάνιση στα Γράμματα την κάνω το 1969 συμμετέχοντας σε ανθολογία νέων πεζογράφων και μετά από δέκα χρόνια κυκλοφορώ το πρώτο του βιβλίο.
Έχω ασχοληθεί με όλα τα είδη του πεζού λόγου: μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα, παραμύθι, θέατρο και δοκίμιο.
Τα περισσότερα από τα βιβλία μου έχουν ως βάση τους βιώματα της Παιδικής Ηλικίας.
Έχω κατά καιρούς συνεργαστεί με διάφορες εφημερίδες και περιοδικά (Καθημερινή, Αυγή, Βήμα, Βραδινή, Αδέσμευτος, Ελεύθερος Τύπος, Διαβάζω, Αντί, Τραμ, Πόρφυρας, Λέξη, Ρόδι, Γεια Χαρά κ.ά.) δημοσιεύοντας κριτικές, άρθρα και λογοτεχνικά κείμενα.
Σήμερα συνεργάζομαι με διάφορα ηλεκτρονικά περιοδικά -Fractal, diastixo, bookia, i-porta, culture now, think free, litterature κ.α.
Έχω μεταφράσει αρκετά βιβλία για παιδιά και νέους.
Είμαι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ, ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Έρευνας και Μελέτης της Παιδικής Λογοτεχνίας «Διαδρομές».
Υπήρξα κατά διαστήματα μέλος της επιτροπής κρατικών βραβείων για την παιδική λογοτεχνία, όπως και των βραβείων του περιοδικού Διαβάζω και πρόεδρος της επιτροπής κρατικών βραβείων της Κύπρου.
Έχω διατελέσει μέλος των Δ. Σ του ΕΚΕΒΙ, της Εταιρείας Συγγραφέων και του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ.
Υπήρξα για σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Unicef.
Έχω γράψει σενάρια τηλεοπτικών (ΕΤ1) και ραδιοφωνικών προγραμμάτων (Γ Πρόγραμμα) με θέματα γύρω από το βιβλίο, συμμετέχω σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και κάνω πολύ συχνά ομιλίες προσκεκλημένος από διάφορους φορείς.
Έχω τιμηθεί δύο φορές (1997 και 2009) με Κρατικό Βραβείο, υπήρξα υποψήφιος για τα Διεθνή Βραβεία Άντερσεν και Λίνγκστριγκ. Βιβλία μου έχουν κατά καιρούς βραβευτεί από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και περιλαμβάνονται σε διάφορες ανθολογίες πεζογραφίας και δοκιμίου. Ένα μυθιστόρημά μου έχει μεταφερθεί στην τηλεόραση, ενώ άλλα έργα του έχουν μεταφερθεί στο θέατρο.
Στο εξωτερικό η παρουσία μου είναι γνωστή αφενός με την αναγραφή στον τιμητικό πίνακα Άντερσεν της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Nεότητα (ΙΒΒΥ) του μυθιστορήματός μου «Δομήνικος» και αφετέρου με τη μετάφραση και κυκλοφορία μυθιστορημάτων και διηγημάτων μου στη Γαλλία ,στη Γερμανία και στην Ταϋλάνδη
Εκτός από το καθαρώς λογοτεχνικό μου έργο, έχω επίσης γράψει (μόνος μου ή σε συνεργασία με άλλους συγγραφείς) μια πλήρη σειρά βιβλίων-περιοδικών για παιδιά από 6 έως 16 χρονών, ενώ για 20 χρόνια (1990 -2010) υπήρξα σύμβουλος στις Εκδόσεις Πατάκη για θέματα που είχαν να κάνουν με την ελληνική λογοτεχνία ενηλίκων και την παιδική – εφηβική ελληνική και ξένη. Στα πλαίσια αυτών των αρμοδιοτήτων μου εισήγαγα και στην Ελλάδα το είδος της λογοτεχνίας για νεαρούς ενήλικες αναγνώστες (cross over).
Επίσης σε συνεργασία με άλλους συγγραφείς έχω ανθολογήσει ελληνικά διηγήματα με θέματα γύρω από τις γιορτές των Χριστουγέννων, του Πάσχα, της θάλασσας, του βουνού και των ταξιδιών.
Είμαι παντρεμένος με τη μεταφράστρια και συγγραφέα Κώστια Κοντολέων και έχουμε αποκτήσει δυο παιδιά -την θεατρολόγο και συγγγραφέα Άννα και τον δημοσιογράφο Δομήνικο.
Ζω στην Κηφισιά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα «μεταναστεύω» στον Άγιο Λαυρέντιο, ένα γραφικό χωριό του Πηλίου.
Πηγή: Αυτοπαρουσίαση του συγγραφέα από τον ιστοχώρο του
Οι σκιές της Κλυταιμνήστρας
«Μόνο πάθη αφήνει να καθορίζουν τον ρυθμό των βημάτων της», γράφει ο Μάνος Κοντολέων λίγο μετά τη μέση του καινούργιου βιβλίου του. «Πάθη σάρκας και ψυχής». Σε αυτές τις δεκατέσσερις λέξεις συμπυκνώνεται όλη η τραγική πολυπλοκότητα όχι μόνο της βασικής ηρωίδας του, της Κλυταμνήστρας, αλλά και του υπόλοιπου μοιραίου θιάσου που πλαισιώνει την εξαιρετική νέα δουλειά του πολύπειρου συγγραφέα. Τίτλος του μυθιστορήματος, Οι σκιές της Κλυταιμνήστρας, και στον πυρήνα του η ζοφερή ιστορία της βασιλικής οικογένειας των Μυκηνών, με επίκεντρο τη γυναίκα που έμελλε να φονευθεί από το ίδιο της το παιδί.
Η Κλυταιμνήστρα του Κοντολέων είναι μια γυναίκα με σάρκα και οστά, με πάθη, με ανασφάλειες και με μια αφόρητη μοναξιά, που την κουβαλάει από την παιδική της ηλικία. Είναι μια γυναίκα σαν όλες περίπου τις γυναίκες, με τη διαφορά ότι έχει επωμιστεί τη σκληρή μοίρα που γνωρίζουμε όλοι. Και αυτή ακριβώς η μοίρα, το αμετάκλητο ριζικό της που μας είναι γνωστό από τα αρχαία κείμενα, σε συνδυασμό με τις περίτεχνες πινελιές της αισθαντικότητας που της χαρίζει ο Κοντολέων, είναι το εξαίσιο μείγμα που δίνει στις σελίδες του έργου του μια απόλαυση μοναδική. Αυτό, και οι πρωτοπρόσωπες παρεμβάσεις του Ορέστη, που διαδέχονται τα τριτοπρόσωπα κεφάλαια της μητέρας του. Ο συγγραφέας χτίζει με περίτεχνη δομή το δημιούργημά του, και έπειτα από κάθε μέρος που είναι αφιερωμένο στην Κλυταιμνήστρα, μας εντάσσει μαεστρικά στο μυαλό του μοιραίου Ορέστη, ο οποίος με λέξεις ξυράφια μάς παίρνει μαζί του στην προσωπική του κόλαση. Μυρίζουν αίμα αυτές οι εξομολογήσεις, συνεπώς είναι ένα ταξίδι αγωνίας και τρόμου για το οποίο θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Η κατάδυση στο σκότος ενός τραγικού γιου, που επί χρόνια απλώνει το χέρι για να πιάσει ένα μαχαίρι. Η φθορά της ύπαρξής του μέσα από τη ζήλια και τα σύνδρομα του ανικανοποίητου αποτυπώνονται με μια αμεσότητα σπάνιας δραματουργίας, λες και διαβάζεις ένα ημερολόγιο χαμένο στη λήθη του χρόνου.
Με μια γραφή σύνθετη, πυκνή και γεμάτη αλληγορίες, ο Κοντολέων παραδίδει ένα λυρικό έργο για τον έρωτα, την εξουσία και τον θάνατο.
Πλάι σε αυτό το εκπληκτικό αφηγηματικό δίπολο της Κλυταιμνήστρας και του Ορέστη, υπάρχουν και οι υπόλοιπες φιγούρες του δράματος και όλες σκιαγραφούνται με οξυδέρκεια και βάθος: η λίγη Λήδα και ο πολύς Αγαμέμνων, η απλοϊκή Ελένη και η πολύπλοκη Ηλέκτρα, ο ευαίσθητος Τάνταλος και ο ιδιότυπα τραχύς Αίγισθος. Τα δίπολα στην οπτική του Κοντολέων γίνονται σύμβολα ιδεών και διαδέχονται συνεχώς το ένα το άλλο στις σελίδες, με αποτέλεσμα το μυθιστόρημα να μοιάζει με ένα σπίτι, άψογα στημένο θεατρικά, στα δωμάτια του οποίου ζουν καταπιεσμένες γυναίκες και φιλόδοξοι άντρες. Και όλη η κατάρα του Οίκου των Ατρειδών τυλίγει σιγά σιγά σαν καπνός αυτό το οικοδόμημα, μέχρι που τα θεμέλια αρχίζουν να τρίζουν και οι τοίχοι κουνιούνται συθέμελα.
«Σκότος και έρεβος στον βράχο των Μυκηνών», γράφει στη σελίδα 143 ο Μάνος Κοντολέων. «Κι ως συνηθίζεται, το σκοτάδι καταργεί ό,τι τρυφερό και γαλήνιο. Δημιουργεί αγριότητες… Μόνο εφιάλτες». Γι’ αυτούς τους εφιάλτες της ψυχής μάς μιλάει ο συγγραφέας. Για τα ένστικτα που κρύβονται στις σκιές. Για τη μισαλλοδοξία, τον φθόνο, τη βία και το σαράκι της μοναξιάς, που γίνεται θηλιά και σε πνίγει. Για την ανάγκη να αγαπηθούμε και να πεθάνουμε αγκαλιά με ένα όνειρο. Και εν τέλει για την ίδια τη ζωή, που αλλιώς ξεκινάει και άλλους δρόμους εγκυμονεί στην εξέλιξή της. Με μια γραφή σύνθετη, πυκνή και γεμάτη αλληγορίες, ο Κοντολέων παραδίδει ένα λυρικό έργο για τον έρωτα, την εξουσία και τον θάνατο. Και μας αφήνει παρακαταθήκη ένα έξοχο μυθιστόρημα, που κατά την άποψή μου είναι ένα από τα καλύτερα ελληνικά βιβλία της χρονιάς που διανύουμε.
Βενετια Πιτσιλαδη - Chuard 